پس از سفر شش ماهه به برخی کشورهای آسیایی و اروپایی در ۱۳۰۶، شاه امان الله برخی از برنامه‌های اصلاحی را در کشور به میان آورد.
این برنامه‌ها در زمینه‌های فرهنگ، اجتماع، سیاست و اقتصاد عملی شدند که اجرای برخی از برنامه‌های اصلاحی در آن زمان واکنش برانگیز شد.
تصویب نخستین قانون اساسی، برگزاری لویه جرگه، ایجاد نظام شاهی مشروطه، اجباری شدن آموزش، فرستادن دانش‌جویان برای تحصیل به کشورهای دیگر و ممنوعیت برده‌داری از مهم‌ترین برنامه‌های اصلاحی شاه امان الله شمرده می‌شوند.
برخی پژوهش‌گران به این باورند که هنگام اجرایی شدن برنامه‌های اصلاحی از سوی شاه امان الله خان، مردم برای پذیرفتن آن آماده نبودند و از همین‌رو این برنامه‌ها نتیجه‌بخش نبودند.
عبد الشکور دادرس، حقوق‌دان گفت: «او از اروپا که آمد، مسایلی که در اروپا دیده بودند در موضوع تعلیم، آزادی بیان، آزادی خود شخص، ترقی و پیشرفت، بسیار کوشش کرد که به عجله خود را با اروپا برابر کند؛ ولی ناممکن بود چون جامعه افغانستان جامعه عقب مانده بود.»
نخستین قانون اساسی که در دوران شاه امان الله به میان آمده بود، هفتاد و سه ماده داشت که برای نخستن بار قدرت و بخش‌های نظام شاهی را مشخص ساخته بود.
به میان آمدن، هیات وزیران، شورای دولت و محاکم، حقوق سیاسی افراد، آزادی بیان و نشرات، مصوونیت مسکن و محرمیت‌نامه‌های رسمی، بخش‌های مهم این اصلاحات را در بر می‌گرفت.
عبدالشکور دادرس افزود: «قانون اساسی یا نظام‌نامه اساسی شاه امان الله در وقت و زمان بی‌نظیر بود. تمام مسایل اساسی، حقوق اساسی اتباع اشاره شده بودند. تمام مسایل در آن انعکاس یافته بود.»
اما چرا برنامه‌های اصلاحی شاه امان الله سبب به میان آمدن مخالفت‌ها و واکنش‌ها شد؟
حکمت الله میرزاده، استاد دانشگاه گفت: «نخست روی دست‌گیری و تحمیل اصلاحات شتاب‌زده و قبل از وقت توسط امان الله خان در افغانستان که با روح فرهنگ و جامعه آن زمان سر سازگاری نداشت، منجر به شکل‌گیری قیام‌ها و شورش‌های مسلحانه علیه حکومت وی شد.»
برای نخستین‌بار، ملکه ثریا همسر شاه امان الله پس از بازگشت از اروپا در کابل بدون حجاب ظاهر شد و شاه همه زنان افغان را به پیروی از وی دلگرم ساخت. اعلام رفع حجاب و ظاهر شدن همسر شاه بدون حجاب، اقدام نمادینی بود که نه تنها برای پیشرفت و اصلاحات سودمند واقع نشد؛ بل چالش‌های بزرگی را در برابر مشروعیت نظام امانی در یک جامعه سنتی به میان آورد.
محمد زمان مزمل، نویسنده و تاریخ‌دان گفت: «همان کاری که امان الله در آن ناکام ماند، نادرخان و ظاهرخان از آن کرده بهتراش را کرد.»
از امان الله خان به عنوان پادشاه ترقی‌خواه یاد می‌شود و افغانستان در دوران حاکمیت او گواه اصلاحات و تحولات گسترده بود.